Feestelijk eten

Veel mensen eten bij speciale gelegenheden (bv. met kerst of pasen) extra feestelijk. Luxe en overdaad gaan in deze periodes hand in hand. Aan de volle karretjes in de supermarkt zou je niet zeggen dat er onder de oppervlakte van onze samenleving een schrijnende armoede schuilgaat, je houdt zoveel mogelijk je hoofd hoog. Aan die winkelwagentjes is nl. niet te zien wie het geld in de portemonnee heeft gestopt? Komt dat van het eigen salaris, of is door familie of vrienden geld geleend of gegeven?

Waar komt de gedachte van flink eten tijdens deze dagen eigenlijk vandaan? Het heeft zijn oorsprong in samenzijn.

In oude tijden werd de winterperiode opgeluisterd met diverse vieringen; de donkere dagen noden uit tot samenzijn, samen is immers veilig. En wat is er beter dan samen eten? Ook andere ijkpunten in het jaar waarbij samenkomsten gebruikelijk waren werden met een maaltijd opgeluisterd, denk maar aan de diverse oogstfeesten, die van begin augustus tot eind oktober werden gevierd. Juist deze feesten waren bij uitstek geschikt voor een speciale maaltijd, want er was nieuwe oogst voorhanden, hoe heerlijk!

Bij religieuze vieringen is eten of juist niet eten (vasten) een onderdeel van de beleving. Bij christelijke vieringen zien we dit terug in de vastentijd en eucharistie (Katholiek) en de avondmaalsviering (Protestants). Een Wiccan viering wordt altijd afgesloten met een hapje en een drankje, ook wel bekend als de cake en wijn ceremonie.
Ook bij niet-religieuze gebeurtenissen is eten (of drinken) een belangrijke traditie, denk maar aan de beschuiten met muisjes tijdens een kraamfeest, of de koffie met cake na een uitvaartplechtigheid.

Eten bij een feest is dus eigenlijk iets anders dan feestelijk eten. Maar door de toegenomen welvaart kwam er zo zoetjesaan meer ruimte om met feesten luxer uit te pakken; luxe werd als het ware synoniem met feestelijk. De aankleding werd uitbundiger, en ook wat er op tafel kwam moest status uitstralen. De opgediende gerechten werden vaker gemaakt met exotische of dure ingrediënten. Echter, met de achterliggende gedachte van consuminderen dringt langzaamaan ook het besef weer door dat we op deze manier het eigenlijke doel van het feest voorbij streven. Het eten is niet het belangrijkste, maar de reden waarom er gevierd wordt.
Je hoeft dus niet al die luxe in huis te halen om feest te vieren. Natuurlijk blijft samen eten onderdeel van het feest, maar dat kan ook met hele gewone ingrediënten. Een en ander sluit niet uit dat het eten wel mooi mag zijn. Makkelijk te maken gerechten, met liefde bereid, veranderen wanneer ze op een creatieve manier worden opgediend in blikvangers.
De basis voor de presentatie is de tafel en het tafeldekken. In het artikel over feestelijk tafeldekken staan tips hiervoor.

En om van “gewoon” eten “feestelijk” eten te maken volgen hier wat suggesties.
♥ Voorbereiding is een sleutelwoord, eten dat zoveel mogelijk van te voren bereid worden en ook ovengerechten zorgen ervoor dat iedereen, ook de kok of kokkin, het feest ten volle kan meevieren.
♥ Ook samenwerken loont. Vaak willen gasten meehelpen wat de sfeer van het feest verhoogt.
♥ Groot vlees doet het doorgaans goed op een feestelijke tafel, een lekker gekruide rollade die in de oven is gebraden (heel makkelijk dus) is een topstuk wanneer hij op een mooie schaal omringd door gestoofde abrikozen wordt opgediend. Of neem een groot stuk varkensvlees (bv. frikandeau of beenham) dat in de oven gegaard wordt. Schik 15-20 minuten voor het eind van de braadtijd beetgaar gekookte stevige groenten en aardappelen eromheen. In de tijd dat het gerecht verder gaar wordt maak je een salade, en je hebt hoofd- en bijgerechten klaar, die er likkebaardend lekker uitzien.
♥ Ook runderstoofvlees leent zich voor feestelijke gerechten, ideaal hierbij is dat het gerecht van te voren al wordt bereid. Dien het op in een mooie schaal en het feestgerecht is klaar. Met een salade en een vers zelfgebakken brood erbij helemaal klaar.
♥ Met zelf ingemaakte zoetzure groenten heb je al snel een mooi bijgerecht. Ook groenteschotels uit de oven zijn praktisch.
♥ Toetjes op basis van zuivel en vruchten, eenvoudiger kan bijna niet. Dien het op in mooie coupes en het feestelijke straalt er vanaf. Luxueus zijn desserts die per persoon worden bereid, bv. in caquottes, dat zijn die leuke kleine een-persoonspannetjes. Zoals je op de foto kan zien verandert een simpele appelcake dan in een feestelijke afsluiting van het diner.

Om wat voorbeelden te geven van gerechten die zich op de een of andere manier lenen voor feestelijke gelegenheden vind je hieronder een kleine greep uit het kookschrift van Eetweetjes:
Hartige gerechten:
Mosterdsoep (mooi gerecht met gewone ingrediënten)
– Vlees: GoulashBoeuf bourgignon (beide van te voren te maken)
Gerookte worsten (gasten vinden het leuk om hierbij te helpen)
Kippenbouten met citroen (oven)
Huzarensalade (van te voren, buffet)
Aardappelsalades (van te voren, zomer)
Gebakken krielaardappeltjes (oven)
Gebakken honingworteltjes (oven)
– Zelfgemaakt zoetzuur: Bietjes, Komkommer, Groene tomaten (inmaak, van te voren)

Zoete gerechten:
Cranberrie-sinaasappelcompote (van te voren)
Stoofpeertjes (schillen, steeltje laten zitten en peren heel laten)
Godenspijs (simpel, van te voren)
Mandarijnensap (snel klaar als je het sap van te voren perst)
Pruimen met port (van te voren)
Sorbetijs (van te voren)
Tiramisu (van te voren)
Zilveren appels (buiten eten, samen doen)

Snoeperijen: (alles van te voren)
Geconfijte citrusschillen
Gekruide zoete noten
Gevulde abrikozen
Suikerpruimpjes

 

 

Dit bericht zit in:

Tag: eet- en drink tradities, feest, kritisch, thema-feest

Categorie: Keukentafel