Shiitakekwekerij

Verrassende excursie

Bij ons bezoek aan het Midden-Limburgse Swalmen hadden wij de gelegenheid om de prachtige, midden in het bos gelegen shiitake-kwekerij van Paul Keulen en José van Willick te bezoeken. De teelt geschiedt milieuvriendelijk. En de stammen die Paul gebruikt vervoert hij zelfs met een echte 1 PK werkkracht, het eigen fjordenpaard.

Uitleg over de kwekerij

Paul vertelt gemakkelijk en met grote kennis van zaken over de teelt van deze paddenstoelen. Hij gebruikt bij voorkeur Europees eikenhout om de shiitake te telen. Duurzaam hout dat niet snel een andere schimmel opneemt. Dit in tegenstelling tot beukenhout die door zijn dunne bastlaag snel geïnfecteerd is met een ongewenste schimmel. Of berkenhout wat nog niet de helft van de tijd van een eikenstammetje meegaat.
Paul gebruikt dunne stammetjes die hij op een hanteerbare lengte zaagt, waarna hij er een aantal ondiepe gaten inboort. In deze gaten stopt hij met shiitake schimmel geënte propjes hout. De stammen worden vrij van de bosgrond opgestapeld zodat zonder inmenging van niet gewenste schimmels, het shiitake mycelium zich door het hout kan verspreiden. Hier gaat een flinke tijd overheen, maar is de shiitake eenmaal goed door het hout verdeeld dan is het tijd om hem “eruit te lokken” in de vorm van paddenstoelen.

Paddenstoelengedrag

De paddenstoel is het vruchtlichaam van de schimmel, en heeft slechts ten doel om sporen te verspreiden. Zolang er voor de schimmel geen aanleiding is dat vermeerdering door verspreiding noodzakelijk is zal er niet snel een paddenstoel groeien op het hout. De truc is dus om de schimmel “onder druk te zetten” om zich voort te planten. Dit doet Paul door de stammen in water onder te dompelen. Niet te kort, maar ook beslist niet te lang.

Na het waterbad worden de stammen op rijen gezet en dan is het wachten op de knoppen die al snel groeien tot oogstbare shiitake paddenstoelen.
Er kan zo’n drie à vier keer per jaar geoogst worden, en in totaal gaat een stammetje een jaar of vijf mee voordat het hout is “opgegeten” door de shiitake.