Bietencampagne

Akkerbouw

Wanneer je in een landelijke omgeving met akkerbouw kan het je in de herfst bijna niet ontgaan: De bietencampagne is volop aan de gang! Bij de boerderijen zie je grote bergen met bieten, een magnifiek gezicht. Minder mooi zijn de door de klei en nattigheid gladde wegen in dit jaargetij, op deze landelijke wegen is het tijdens de bietencampagne dus oppassen geblazen.
Campagne lijkt een beetje een vreemde term maar is te verklaren doordat er slechts een deel van het jaar daadwerkelijk suiker van bieten wordt gefabriceerd. Die periode staat bekend als de campagne.

De campagne

De bietencampagne begint zodra de eerste geoogste bieten bij de suikerfabriek binnenkomen, en loopt van half september tot pakweg half januari.

Het is zaak om de bieten zo snel mogelijk te verwerken, omdat het suikergehalte in de bieten afneemt nadat ze zijn geoogst. Het oogsten gebeurt van september tot half november – dan moeten alle bieten er wel uit zijn want later oogsten is niet aan te raden omdat de suikerbiet slecht tegen vorst kan. De oogstperiode duurt dus ongeveer 2 maanden. De verwerking tot suiker neemt langer in beslag, tot wel 4 maanden. De campagne loopt dus tot ongeveer half januari.

De fabricage

Wanneer de bieten in de fabriek aankomen worden ze gewassen en in reepjes gesneden. Daarna worden de reepjes met warm water gemengd om de suiker eraan te onttrekken. Dit drabbige mengsel wordt “ruwsap” genoemd; naast de suiker zijn alle stoffen uit de bieten hierin nog aanwezig, deze worden er in de volgende fase uitgehaald zodat er alleen een suikerwater overblijft, dit wordt “dunsap” genoemd. Dit dunsap wordt verhit om het te laten indikken tot een bruinige stroop, waarin zich suikerkristallen vormen. Door middel van centrifugeren worden de suikerkristallen gescheiden van de melasse. De suiker wordt gedroogd en opgeslagen tot het moment van verpakken. De melasse is grondstof voor veevoeder en alcoholproductie.

De ontwikkeling

De suikerbiet is een betrekkelijk nieuw gewas, pas vanaf de 18e eeuw wordt er suiker uit gewonnen. Die vroege soorten, ontstaan uit een voederbiet, hadden een suikerpercentage van rond de 6%. De eerste suikerfabriek dateert van 1802. In de 20e eeuw werd de teelt van suikerbieten eenvoudiger o.a. door de mechanisatie van de landbouw.
De moderne suikerbieten hebben een gemiddeld suikergehalte van 17%. In de jaren vanaf 2008 is de opbrengst per hectare vrij constant, iets meer dan 70 ton, na verwerking levert dat rond 12 ton suiker per hectare.

Bronnen:
Wikipedia – suikerbiet
Suikerwereld – hoe wordt suiker gemaakt
Suikerunie: Suikerbietentelers en areaal