Griepseizoen
De herfst is weer in het land en dat betekent dat het griepseizoen weer begonnen is. De ziekte afdoen als “een griepje” zal ik niet snel doen. Afhankelijk van je gestel kan zo’n griep er flink inhakken.
Er is veel wat je thuis kan doen, maar blijf niet zelf dokteren tot je erbij neervalt. Als je klachten te erg zijn, roep dan de hulp in van een arts.
Virussen
Grofweg zijn er drie soorten virussen die op o.a. de ademhalingswegen inwerken en griepklachten veroorzaken. Opvolgend in het seizoen zijn dat:
- Rhinovirussen
- Influenzavirussen
- Coronavirussen
Een virusinfectie reageert niet op antibiotica. Soms wordt dit door een arts wel voorgeschreven. Dit is het geval wanneer er kans is op een bijkomende bacteriële infectie.
Ook ik
De afgelopen zes, zeven jaar ben ik 3x getroffen door een rhino-virus griep. En ook deze herfst heeft ie mij weer te pakken genomen en was ik weer een dag of vier, vijf ziek.
Van de influenza types heb ik in mijn hele leven hooguit drie keer last gehad. Meestal rond de jaarwisseling en dan minstens tien dagen flink ziek.
Verder herinner ik me van eerdere jaren dat ik in het voorjaar ineens zomaar uitviel en me grieperig voelde. Dat zijn dus corona-types geweest. Ook afgelopen maart heeft een van de coronaduiveltjes *) me te grazen genomen. Weer twee dagen me niet lekker voelen.
Het is duidelijk dat het griepseizoen van herfst tot in het voorjaar loopt, grofweg zo’n zes tot zeven maanden.
Hoe loop je het op?
Griep is een virusinfectie die o.a. de ademhalingswegen te pakken neemt. De virusdeeltjes hopen zich op in het vocht van deze lichaamsdelen (snot, slijm, speeksel). Als iemand met griep hoest of niest stuurt hij of zij de virusdeeltjes de lucht in. Iemand anders ademt het in, en kan op die manier besmet raken. Ook als je met elkaar staat te praten kunnen de virusdeeltjes via de adem verspreid worden. Vooral binnenshuis (in scholen, kerken, instellingen, sportzalen, waar veel mensen tegelijk aanwezig zijn) loop je risico. Daar komt nog bij dat door ondeugdelijke of niet goed afgestelde ventilatiesystemen virusdeeltjes zich kunnen verspreiden.
Een andere mogelijkheid voor een infectie is via huidcontact. Dus het aanraken van een voorwerp (bv. deurknop, trapleuning) dat eerder in contact is geweest met een besmet persoon.
Verschillen
Een aandachtspunt is dat de gevoeligheid voor bepaalde virussen per persoon verschilt. De een is erg bevattelijk voor een verkoudheid (rhino-type), een ander heeft om de paar jaar een influenza-griep te pakken. Ook hoe ziek je er van wordt verschilt van persoon tot persoon.
Een ander punt waar je rekening mee moet houden is dat sommige griepvirussen het vermogen hebben om te muteren – in een vorm waar je nog niet eerder mee te maken had. Je met een eerder doorgemaakte griep opgedane weerstand schiet dan in eerste instantie dus even tekort.
Hoe voelt het?
De meest voorkomende symptomen zijn hoofdpijn, vermoeidheid, benauwdheid, spierpijn, hoesten, keelpijn, opgezette klieren, verstopte neus, misselijkheid, verlies van eetlust en koorts. Deze klachten ontwikkelen zich snel.
Wat kan je er zelf tegen doen?
Voorkomen
Wat kan je doen om de impact van zo’n griep te beperken? Een griep voorkomen zal nooit voor 100% lukken. Maar om de kans te verkleinen dat de ziekte toeslaat zorg je ervoor dat je immuunsysteem zo goed mogelijk functioneert.
Vanwege mutatie van griepvirussen komt het voor dat je lichaam, ondanks een eerder doorgemaakte griep zo’n virus niet goed herkent. Er zijn dan ook niet meteen de juiste antistoffen paraat. Een in goede conditie verkerend lichaam kan echter snel reageren. Vanuit een diep verborgen plekje in je immuunsysteem kan toch een herkenningspunt gevonden worden, om met nieuwe antistoffen de indringer te pakken te krijgen.
In het geval dat er een zieke in huis is, is goede hygiëne (handenwassen, schoonmaken) zeer zeker belangrijk, immers voorkomen is beter dan genezen. Maar doe dat met beleid, zodat het middel niet erger is dan de kwaal.
Weerstand verhogen
Zorgen voor een zo optimaal mogelijk werkend immuunsysteem doe je o.a. door te letten op je voeding. Eet gevarieerd met zoveel mogelijk verse producten. Daarnaast is regelmatig bewegen ook belangrijk. Topsport hoeft echt niet, een dagelijkse wandeling (buiten) of je huis schoonmaken (binnen) zijn al voldoende. Vergeet ook niet om iedere dag een poosje in de buitenlucht te zijn.
Uiteraard is voldoende rust ook belangrijk. Slaap als het even kan ’s nachts. En maak je uren! Maar ook overdag zorg je ervoor dat je ketel niet overkookt. Onder hoogspanning leven opent de deur voor ziekteverwekkende bacteriën en virussen. Om een paar voorbeelden te noemen: Drukke baan, veel onderweg zijn op snelwegen, stress.
Bedenk ook dat je ’s winters meer slaap nodig hebt dan ’s zomers.
Toch ziek?
Ben je toch getroffen door een griep geef je lichaam dan de ruimte om ziek te zijn. Rust is de basis, schaam je niet om in bed te blijven liggen. Ga niet naar je werk, slaap en zweet het eruit. Zorg dat je zo min mogelijk mensen om je heen hebt om een besmetting naar anderen te verkleinen.
En zorg ervoor dat je genoeg drinkt, bv. met water verdund vruchtensap (1:1).
Klachten verminderen
Zout water kan helpen bij een verstopte neus. Los een half tot één theelepeltje zout op in een kopje gekookt water en gebruik deze oplossing als neusdruppels. Je kan dit ook gebruiken om te gorgelen bij keelpijn.
Ondanks een verminderde eetlust is het beter om toch af en toe iets te eten. Soep, vooral kippensoep is een probaat middel bij griepklachten. Het houdt de spijsvertering aan de gang en zorgt tegelijk voor vochtinname.
Huismiddeltjes voor zelfzorg
Onze voormoeders hadden een heel scala van middeltjes om zelf ziekten te lijf te gaan. Toen ik in mijn jongere jaren eens ziek was raadde een oudtante me aan om soep van benen te nemen. Bottenbouillon dus.
Een doorgesneden ui op je nachtkastje zou helpen bij een verstopte neus.
Water met citroensap zorgt voor vitamine C en ondersteunt de lever.
Knoflook heeft antivirale en antibacteriële eigenschappen, en zou koorts verlagen en helpen bij keelpijn.
Zelf gebruik ik gemberthee om minder last te hebben van neus en keel.
Daarnaast gebruik ik etherische olie van pepermunt. Meng een druppeltje met wat plantaardige olie, en wrijf dat onder je neusgaten. Geen middelen met menthol gebruiken, dat is te scherp, en kan de slijmvliezen blijvend beschadigen.
Mochten de klachten toch te erg zijn, dan waarschuw je natuurlijk een arts.
*) Onder de huidige coronavirussen zijn er enkele waar je flink ziek kan worden, zeker wanneer je immuunsysteem niet goed werkt. In de afgelopen twee jaar hebben we daar voorbeelden te over van gehad tijdens de corona-epidemieën. Sars, Mers, en Covid19 vallen hieronder.
Bronnen:
Wikipedia: Verkoudheid – Griep – Coronavirussen –
Mens en gezondheid: Griep –
A. Vogel: Grootmoeder’s tips bij griep –
Boekenplank: Voeding die schaadt, voeding die baat