Herfstweetjes 2024 - 6
Met aandacht voor: Herfst – Moestuin – Voorraadkast
Herfst
Herfst is de tijd van meer binnenshuis vertoeven. De CV of kachel wordt weer gestookt. De tijd van voedzame stoofpotten breekt weer aan. We trakteren onszelf op warmte.
De herfst is ook de tijd van loslaten. Dat zie je aan de vallende boombladeren. De boom gaat in ruststand, de kracht van de boom trekt zich terug naar binnen. Wij mensen laten ook los, door wat afstand te nemen van de zomerse uitbundigheid. En ook wij keren naar binnen. We brengen in het koudere jaargetijde immers meer tijd binnenshuis door.
Ook Eetweetjes zet de actieve bezigheden op een lager pitje. Minder tijd besteden aan erop uit trekken. Meer tijd in de keuken. En ook meer tijd voor de website.
Moestuin
De teelt van dit seizoen
Het was een vreemd moestuinseizoen. Ten eerste hadden we te maken met een wel heel nat voorjaar. En daardoor hadden we ook heel veel last van vraatzuchtige naaktslakken. Maar ook, mijn vriendin met wie ik samen de volkstuin had is verhuisd. En nog wel een flink stuk uit de buurt. Dus samen ’s avonds tot zonsondergang op de tuin doorbrengen en wat werken zat er deze zomer niet in.
Dat van die slakken vertelde ik al in de moestuinweetjes van afgelopen juli. Heel veel jonge plantjes werden genadeloos opgevreten.
Maar de aanhouder wint en er bleef toch het een en ander staan.
- Aardappels. Is dit een blijvertje? ik weet het nog niet. Ze waren lekker, maar namen ook flink wat ruimte in.
- Aardbeien. Niet veel, maar iedere keer dat ik op de tuin was kon ik er toch een paar opsnoepen. Ook maakten sommige planten uitlopers waaraan weer nieuwe plantjes groeiden. Die kleine plantjes staan inmiddels opgepot op de tuinwerkbank.
- Bieten. Die waren lekker. En in de vriezer heb ik er ook nog wat van, dus binnenkort komen ze nog eens op tafel.
- Uien. Makkelijk te telen, zeker als je met plantuitjes begint. Ik vind het zo’n veelzijdige groente, jammer genoeg was het veel te snel weer op. Volgend jaar meer zetten?
- Sperziebonen en boterbonen. Ik ben blij met de stokbonen. Ze nemen weinig ruimte in en geven een flinke oogst. We aten ze in augustus, hun toptijd. Zowel als salade als warme groente. En ik heb er porties van ingevroren. De boterbonen zijn gele, stevige bonen. Ik zaaide ze laat op een vrijgekomen stukje, zo eind juli. En daar plukte ik in oktober letterlijk de vruchten van. Lekker van gegeten, en ook in de vriezer liggen diverse bakjes.
- Mais. Dit werden mooie planten, en ze gaven ook mooie kolven. Maar was het een succes? Ik heb mijn twijfels. De vogels vonden het wel succesvol, zij vraten de kolven flink aan.
- Tomaten. Ik heb ervan kunnen oogsten totdat de phytophtora toesloeg. En ik had veel planten staan! De kleine gele tomaatjes waren lekker, de zwarte rijpten helaas te laat af. Van de Moneymaker heb ik – ook vanwege die aardappelziekte – weinig kunnen oogsten.
Ik realiseerde me dat mijn onkruidbestrijding wel eens de oorzaak van de ziekte kan zijn. Ik had het perceel gemulchd met een flinke laag grasmaaisel. Inderdaad minder onkruid, maar ook een vochtiger klimaat. Waarschijnlijk heeft de schimmel zich juist daardoor kunnen ontwikkelen. Op het stuk grond waar ze stonden stook ik binnenkort een vuur om de schimmel te lijf te gaan. - Andijvie. Goh zeg, ik was vergeten hoe lekker echt verse andijvie kan zijn. Ik heb slechts drie planten kunnen neerzetten, maar volgend jaar ga ik zeker meer ruimte reserveren voor dit gewas.
- Pompoenen. Met uiteindelijk slechts twee planten in de tuin had ik toch een flinke oogst. Van de Dollop Mix haalde ik drie pompoentjes af, maar niet van die leuke gestreepte. Helaas zit er variatie in het zaad. Van de Early Price had ik aan die ene overgebleven plant een ware overdaad: Elf pompoenen kwamen er vanaf! De eerste pan soep is al gemaakt. Deze soort zaai ik volgend jaar weer.
- Boerenkool. Die teel ik onder een net, want ik walg van de zooi die de rupsen van het koolwitje achterlaten op het blad. En ook duiven weten de planten te vinden. Maar zo beschermd onder gaas groeiden ze uit tot mooie planten. We aten er trouwens ook al van, heerlijk!
- Spruitkool. Ook die heb ik onder het net. En wat is het een leuk gezicht om die kleine spruitjes in de bladoksels te zien groeien.
- Palmkool. Ik kreeg wat plantjes, die iedere keer weer aangevreten werden. Totdat ik met grasmaaisel een mulchlaag om te beschermen aanbracht. Prachtige planten zijn het nu geworden.
Tjeempie, deze lijst is veel langer geworden dan ik had gedacht. En dan heb ik nog niet eens alles genoemd, zo is er nog ananaskers, patisson, meloen, snijbiet, basilicum, citroengeranium, citroenmelisse, peterselie en ik zal gerust nog wel wat vergeten zijn. Zo zie je maar, waarin een klein stukje grond groot kan zijn. Dan heb ik het nog niet eens over de bloemen gehad. Iets minder uitbundig dan vorig jaar, maar dit jaar groeide er wel Oost-Indische kers over de composthoop.
Nieuwe plannen
Een deel van de zaden voor het komende seizoen heb ik al besteld en ontvangen. Je kunt er maar beter vroeg bij zijn vond ik. Jammer genoeg bleek het zaad van de zo gewenste ijsbloempjes niet leverbaar. Die zijn nou net zo leuk voor de randjes. Maar ik hoop dat ik daar komend voorjaar nog kan aankomen.
De knoflook is al geplant. Ik twijfel of ik er nog wat teentjes bij zal poten. Die geur van pas geoogste knoflook is namelijk zo lekker!
Vage plannen voor komend jaar ontstaan al in mijn brein. De kruiden wil ik verplaatsen van de rand van de tuin naar een plek waar ik vaker langsloop. Vooral ook om ze aan te raken om hun geur even op te vangen. Tijm, rozemarijn, basilicum? Heerlijk!
Ook wil ik de plantvakken anders maken, namelijk smaller zodat ik meer met netten kan werken. Dit jaar zag ik bij de boerenkool hoeveel beter de teelt dan gaat. En de vogels dan? Die krijgen echt hun portie wel, want er komt genoeg bladafval op de composthoop.
Voorraadkast
Soms heb je van die opruimmomenten. Dan zie je iets in je kast staan waarvan je denkt, “huh? hoe lang staat dat daar al?” Zo’n bui pak ik meteen aan om eens kritisch door de kast heen te gaan. Een potje jam dat ik vier jaar geleden maakte? Een potje met een aziatische kruidenmix – goed tot 2020? En zo gaan we verder. Even flink aanpakken, en daarna heb je weer ruimte over.
Een nicht van me heeft zo’n handige spreadsheet van haar vriezervoorraad. Dat vond ik ook wel wat.
Nu heb ik twee vriezers. Drie laden in het vriesdeel van de koel-vriescombi. Maar omdat de inhoud flink tegenviel (het was niet zoals de bij de webshops aangegeven specificaties) kochten we er nog een bij. Daar heb ik me toch een plezier van! Maar je raakt met zoveel vriesruimte makkelijk het overzicht kwijt. Dus ik ook aan de slag met zo’n lijst. Eerst zoveel mogelijk de vriezer leegmaken. Dan inventariseren wat er nog allemaal in al die laden zit, en dan de gegevens invoeren. Product, hoeveelheid, in welke la van welke vriezer, invriesdatum. Valkuil is wel dat je meteen noteert wat er in- en uitgaat, voor je het weet ben je het alweer vergeten. Maar tot nog toe werkt het prima.