Honger!

Crisis

We schrijven anno 2020. Een grote crisis teistert de wereld. Honderdduizenden mensen sterven aan de gevolgen ervan. Velen zullen nog volgen zo lang we deze crisis geen halt toe roepen.
Ik spreek hier niet over corona, maar heb het over honger. Of eigenlijk Honger, met een hoofdletter. Op wereldschaal. Want als 1 op de 9 mensen iedere avond met honger gaat slapen kan je spreken van een Groot Probleem.
Direct verband houdend met honger is het probleem van ondervoeding. Samen is dit oorzaak van bijna 50% van de sterfte bij kinderen onder de 5 jaar. De meesten van hen zouden niet overlijden als hun lichaam en immuunsysteem niet door de honger zouden zijn verzwakt. Voedsel is noodzakelijk voor de instandhouding van het lichaam en levert energie voor het verrichten van arbeid.

De kernwoorden

Honger is de toestand waarin een persoon niet voldoende voedsel kan eten om gedurende een aanhoudende periode in de basisbehoeften te voorzien. Het lichaam geeft een hongersignaal af wanneer het glycogeen-gehalte *) in de lever daalt onder een bepaald niveau. Honger is dus iets anders dan verlangen naar voedsel of trek hebben.
Ondervoeding is een tekort aan essentiële voedingsstoffen of aan calorieën/joules en voedingsstoffen. Dit betreft zowel macronutriënten (eiwitten, koolhydraten, vetten) als micronutriënten (vitaminen, mineralen) Ondervoeding kan tot ernstige gezondheidsproblemen leiden.

De mensen, de gebieden

Wereldwijd lijden om en nabij 822 miljoen mensen aan ondervoeding. Hiervan kampen 113 miljoen mensen met acute honger, wat betekent dat ze dringend voedsel en voedingsstoffen nodig hebben omdat ze anders zullen overlijden.
De meeste honger komt voor in (Zuid-)oost Azië, Afrika en Midden- en Zuidamerika. Het aantal mensen dat honger lijdt, is het hoogst op het Afrikaanse continent. Hier krijgt zo’n 20% (1 op de 5) van de bevolking niet genoeg te eten. In delen van oostelijk en zuidelijk Afrika is dit aantal hoger: minstens 1 op de 3.
Ten zuiden van de Sahara hebben 1 op de 3 kinderen een groeiachterstand omdat ze niet genoeg voedsel (en voedingsstoffen) krijgen. Naast lichamelijke gezondheidsproblemen heeft groeiachterstand ook invloed op de cognitieve vaardigheden van kinderen.

De teller toont het dramatische cijfer van de alleen al dit jaar aan honger overleden mensen. (In 2020 was dat ca. 9 miljoen, meer dan aan AIDS, malaria, tuberculose en covid-19 bij elkaar). De behandeling van honger is zowel gemakkelijk als goedkoop. Daarom is het feit dat deze aandoening die zoveel mensen treft jaar na jaar blijft voortduren  schokkend en ronduit beschamend.

Oorzaken

De directe aanleiding van het hongerprobleem is dat veel mensen op de wereld over onvoldoende grond beschikken om voedsel te verbouwen, of niet genoeg inkomen hebben om voldoende voedsel te kunnen kopen. Daarnaast spelen nog andere factoren mee, zoals voedselverdeling en voedselverspilling.

• Terwijl de wereld genoeg voedsel produceert om iedereen in de wereld te voeden wordt dit niet evenredig onder de totale bevolking verdeeld.
• Voedselverspilling komt over de hele linie voor, zowel aan het begin  (oogst, opslag, verwerking) als aan het eind (distributie, consumptie).

De huidige overlappende crises **) tonen aan dat onze voedselsystemen oneerlijk zijn en een bedreiging vormen voor de gezondheid van mens, dier en planeet.
Een geïntegreerde benadering van gezondheid en voedsel- en voedingszekerheid is nodig om structureel de honger uit de wereld te helpen. We moeten heroverwegen:

• hoe we ons voedsel produceren, verwerken, distribueren en consumeren,
• hoe we voedselverlies en -verspilling verminderen,
• en tegelijkertijd proberen de gezondheid van mensen, dieren, planten en hun gedeelde omgeving te maximaliseren.

*) Aaneengeschakelde glucosemoleculen
**) o.a. oorlogen, pandemie, klimaatverandering