Kerstbrood
Kerstbrood of kerststol: een gevuld zoet brood dat er echt bij hoort met Kerst. In alle winkels liggen ze dan ook te kust en te keur. Meer of minder gevuld met vruchten en noten, en met verschil in kwaliteit van spijs en vet. En dat wordt in de prijs tot uitdrukking gebracht, een topkwaliteit stol is nu eenmaal vele malen duurder dan een fabrieksbrood.
Bij Eetweetjes houden we van een stol die bereid is met roomboter, goed gevuld met vruchten en noten, met in het midden een stevige rol echte amandelspijs. Voor dit soort stollen moet je bij de bakker flink in de buidel tasten en terecht, want zo’n lekkere stol is een ambachtelijk stukje werk.
Maar een stol kan je ook thuis maken, met daarbij de voldoening van “zelfgemaakt!”
Voor een brood van ca. 1250 gram heb je nodig
45-50 gram van ieder: gele rozijnen, bruine rozijnen, gedroogde cranberries, krenten
150 ml melk
70 gram boter
400 gram bloem (spelt of tarwe), plus een paar lepels voor het bestuiven
10 gram gedroogde gist
1 theelepel (himalaya of keltisch) zout
1/2 theelepel kardemom (bij voorkeur in de vijzel gestampt, van ca. 10 peultjes)
ruim 1/2 theelepel gemalen kaneel
40 gram geconfijte sinaasappelschil
40 gram sukade
50 gram walnoten
2 eetlepels palmsuiker
2 eieren
ca. 200 gram amandelspijs
evt. poedersuiker om te bestrooien
Verder heb je nodig
een kom of schaal, een pannetje, een lepel, een deegkom, een houten lepel, een snijplank, een mes, een kommetje, evt. een vijzel met stamper, een zeef, keukenpapier, een schone theedoek, twee velletjes bakpapier, een deegroller, een houten satestokje.
En zo maak je het
Voorbereiding
- Was het gedroogde fruit. Doe het in de kom of schaal en giet er zoveel schoon water op dat het onder staat. Laat het minstens een half uur weken.
- Stamp in de vijzel de kardemompeultjes open, haal de zaadjes eruit, gooi de lege peultjes weg. Stamp dan de zaadjes fijn.
- Verwarm ondertussen langzaam de melk met de boter en suiker in het pannetje tot boter en suiker gesmolten zijn. Laat afkoelen tot lauw. Roer tijdens het afkoelen af en toe om. Klop de eieren los in een kommetje.
- Hou een paar lepels bloem apart. Meng de rest van de bloem met gist, zout en specerijen in de deegkom. Maak een kuiltje in het midden.
- Snij de geconfijte sinaasappelschil en de sukade in kleine stukjes. Hak of snij de walnoten grof.
- Schenk het tot lauw afgekoelde melkmengsel met de losgeklopte eieren in het kuiltje bij het meelmengsel en werk met een houten lepel geleidelijk het meel van de randen in de vloeistof tot je een egaal deeg hebt verkregen. Het deeg zal wat plakkerig wezen maar moet wel met de handen te verwerken zijn. Werk er zo nodig wat van de achtergehouden bloem door.
- Giet het weekwater af van het gedroogde fruit, gebruik hiervoor de zeef, en laat alles goed uitlekken. Dep het fruit verder droog met keukenpapier of een schone theedoek.
- Voeg het gedroogde en geweekte fruit, sinaasappelschil, sukade en noten toe aan het deeg, en kneed alles door elkaar. Wanneer je speltbloem gebruikt kneed je zo kort mogelijk, maar wel tot alle vulling goed door het deeg verdeeld is; werk je met tarwebloem dan zeker 3 à 4 minuten kneden. Zet de kom met deeg op een rustige, warme plek te rijzen, tot het minstens twee maal in volume verdubbeld is.
Bereiding
- Leg het gerezen deeg op een met bloem bestoven velletje bakpapier. Strooi ook een beetje bloem over het deeg. Rol het nu uit tot een min of meer rechthoekige of ovale lap van ca. 1,5 cm dik.
Maak van de amandelspijs een rol die iets korter is dan de lengte van het deeg. Leg de rol amandelspijs in het midden op de deegplak. Vouw het deeg over de amandelspijs dicht zodanig dat van de onderste laag deeg 1 of 2 centimeter niet bedekt worden. Bekleed een bakplaat met een velletje bakpapier en leg het brood erop. - Bedek het brood met een schone theedoek, en laat het nog minstens een uur narijzen.
- Verwarm de oven voor op 200 ºC. Schuif de bakplaat met het brood in het midden van de oven en bak het 20 minuten. Verlaag dan de temperatuur tot 180 ºC. Bak het nog 10 minuten. Om te kijken of het brood gaar is prik je in het midden met een satestokje. Komt het er droog uit dan is het gaar.
- Haal het brood uit de oven en laat het afkoelen. Bestrooi het daarna eventueel met poedersuiker.
- Serveer in plakken gesneden, besmeerd met boter.
Moeilijkheidsgraad: ***
Prijsniveau: €€€