Yule log
De tijd rond Midwinter en Kerst staat bol van overgeleverde tradities: Groendecoraties, warmte en licht, lekker eten. Iets wat hierbij hoort is het zgn. joelblok. Dit is een stuk hout dat uit het bos werd gehaald en in de gezinshaard verbrand. De grootte van het blok kon uiteenlopen van een flinke boomstronk tot een hele boomstam. Men hoopte hiermee de eigen woning te beschermen tegen brand en bliksem. In ons huidige verstedelijkte klimaat vol appartementgebouwen met CV-installaties nagenoeg onmogelijk.
Nu is daar wel een mouw aan te passen, we stappen af van het houten joelblok en maken er zelf een van meel, suiker, eieren. En koffie en chocola. Een eetbaar joelblok dus. In het Nederlands wordt ie ook wel kerststronk genoemd, in Engeland (het land van tradities) als Yule log bekend, en in het Frans heel chique als Bûche de Noël.
In wezen is het een opgerolde koek die met een crème wordt gevuld en opgemaakt als een boomstam. Die crème kan van boter zijn maar ook een vulling op basis van mascarpone (à la tiramisu) is lekker. Of je kan de rol vullen met slagroom en bekleden met een royale laag chocola. Er is nog veel meer mogelijk, je kan je fantasie er helemaal op loslaten.
Het hier gegeven recept bestaat uit een Zwitserse cakerol die wordt gevuld en opgemaakt met de mokkacrème (op basis van eieren en boter) van de Hongaarse gescheurde taart.
We beginnen met de Zwitserse rol.
De ingrediënten hiervoor zijn:
65 gram bloem, gezeefd
2 eieren
65 gram fijne kristalsuiker
1 dessertlepel warm water
1 volle eetlepel fijne kristalsuiker (of basterdsuiker)
Verder nodig:
een ondiepe bakvorm of bakblik (30 x 20 cm of ietsje kleiner), drie velletjes bakpapier, een kom, een mixer, een schone theedoek
En zo maak je het:
1. Vet de vorm of het blik in, en bekleed het met een velletje bakpapier. Warm de oven voor op 220° C.
2. Doe de eieren met de suiker in een kom en mix dit tot een bleke, dik-romige crème.
3. Schep voorzichtig de bloem erdoorheen.
4. Doe het beslag in de klaargemaakte vorm en spreid het gelijkmatig uit.
5. Bak 7-8 minuten in het midden van de oven, tot goudgeel, de cake moet veerkrachtig aanvoelen als je hem aanraakt. Test de gaarheid evt. nog met een coctailprikker. Komt die er droog uit, dan is de cake goed.
6. Terwijl de cake in de oven staat begin je met de voorbereidingen voor het oprollen. Leg daarvoor een een enigzins vochtige (niet natte!) theedoek klaar en daaroverheen een vel bakpapier. Dit moet ruim aan de maat zijn, aan alle kanten ca. 5 cm groter dan de cakeplak is. Bestrooi het vel bakpapier met de eetlepel suiker.
7. Zodra de cake klaar is stort je hem (omgekeerd) op het klaargelegde bakpapier. Haal het bakpapier wat is meegebakken los en leg een nieuw vel overheen.
8. Sla de uiteinden van de theedoek over de cakeplak naar binnen en rol het gebak zo op dat de theedoek en beide vellen bakpapier mee opgerold zitten. Laat het gebak op deze manier helemaal afkoelen.
Dan verder met de mokkacrème.
De benodigde ingrediënten zijn:
3 eieren
70 gram poedersuiker
2 zakjes vanille suiker
2 volle theelepels cacao
2 eetlepels bloem
sterke vers gezette koffie
250 gram zachte boter
1 volle eetlepel poedersuiker
Verder heb je nodig:
een pan en een kom die hierop past (of een au-bain-marie), een lepel
En zo maak je de crème:
1. Zet in de pan (of de onderste pan van de au-bain-marie) water op.
2. Meng de ingrediënten voor de mokkacreme in de kom (of bovenste pan van de au-bain-marie). Hou daarbij deze volgorde aan:
– eerst roer je de eieren met de suikers,
– dan roer je de cacao hierdoor,
– daarna roer je de bloem erdoor,
– en daarna roer je beetje bij beetje de sterke koffie erdoor. De hoeveelheid koffie mag niet teveel zijn, het resultaat moet een mooie crème zonder klontjes zijn.
3. Als het water kookt zet je het vuur laag zodat het zachtjes blijft koken. Zet de kom of pan met mokkacreme er bovenop. Roer de crème tot die mooi gebonden is. Het is belangrijk om onophoudelijk te roeren om geen klontjes te krijgen. Wanneer je denkt dat het mooi dik en goed gebonden is stop je met roeren en haalt de kom van het pruttelende water af om af te laten koelen.
4. Roer de eetlepel poedersuiker door de 250 gram boter. De suiker zorgt ervoor dat de boter beter te roeren valt.
Roer nu een lepel van de afgekoelde mokkacrème door de boter. Voeg steeds een of twee lepels van de crème bij de boter en roer die erdoor tot het een egale massa is voordat je de volgende lepels crème toevoegt. Ga hiermee door tot het een mooie smeerbare crème is geworden.
Nu kan je het joelblok verder afmaken.
– Rol het gebak voorzichtig weer uit.
– Verwijder het bovenste vel bakpapier.
– Smeer ca. ⅓ deel van de crème over de cake. (Eventueel kan je er ook wat kersenjam of wat gehakte noten over verdelen).
– Nu het gebak weer oprollen. Til daarvoor het papier waarop de cake ligt aan een kant op, het heeft de neiging om al te gaan rollen, help mee met je andere hand.
– Leg de rol met de naad naar beneden op een mooie serveerschaal.
– Verdeel de rest van de crème over de cakerol. Dit kan je doen met een spuitzak met gekarteld spuitmondje om een houtnerfstructuur in de crème te creëren, of besmeer de rol met een (palet)mes en maak dan met de tanden van een vork de nerven. Hoe losser de structuur, hoe echter het lijkt.
– Als je creatief bent en een vaste hand hebt zou je met de creme ook een knoest kunnen maken.
Moeilijkheidsgraad: ***
Prijsniveau: €€