Abrikoos

Abrikozen zijn steenvruchten uit het geslacht Prunus van de rozenfamilie, net als de kers, perzik en pruim. De wetenschappelijke naam Prunus armeniaca is misleidend; de herkomst van de abrikoos ligt niet in Armenië in de zuidelijke Kaukasus maar verder oostelijk in Midden- en Oostazië. In het oude China werden ze vierduizend jaar geleden al geteeld, en tweeduizend jaar later hadden ze hun weg gevonden naar de landen aan de Middellandse Zee (Griekenland, Italië). In het min of meer subtropische Zuid-Engeland deed de vrucht in het begin van de 17e eeuw zijn intrede, en een eeuw later kwam hij terecht in Amerika.

Abrikozen groeien aan bomen die tot 10 meter hoog kunnen worden. Deze hoogte is voor de professionele fruitkwekers niet praktisch, vandaar dat op een zwakker groeiende onderstam geënt wordt om de groeikracht van de boom te beperken. De lichtroze bloesem verschijnt in het vroege voorjaar.
In Europa wordt de vrucht commercieel geteeld in Hongarije, Frankrijk, Spanje, Italië, Griekenland, Turkije en Israël. Ook in het zuiden van de Verenigde Staten, Zuidafrika en Nieuw-Zeeland worden abrikozen geteeld.
In ons land is het klimaat niet geschikt voor een zekere oogst omdat de boom al in maart bloeit en de bloesems door de in die maand nog regelmatig voorkomende nachtvorst kunnen bevriezen. Daarnaast is ’s zomers ook een flink aantal zonuren nodig om de vruchten goed rijp te laten worden. Dat neemt niet weg dat een hobbykweker in sommige zomers toch een goede oost kan hebben, de boom moet dan wel op een beschutte plek tegen een zuidmuur worden geplant, hoe zonniger de standplaats hoe zoeter de vrucht wordt. Kunstmatige nachtvorstbescherming kan de vruchtzetting verbeteren.

De abrikoos is een ronde vrucht met een diameter van 4 tot 5 cm en een kleur die varieert van bleekgeel tot oranje, met een licht behaarde schil en vlezig maar toch sappig vruchtvlees.
Het is zaak om de vruchten volledig rijp te laten worden aan de boom omdat bij te vroege pluk de  smaak te wensen overlaat. In dat geval is het beter om ze te verwerken tot jam of compote, te drogen of in te maken op sap.
Industrieel worden abrikozen eveneens veel verwerkt tot jam, en op sap of siroop.In Midden-europese landen (Hongarije, Oostenrijk) wordt er een  een sterke brandewijn van gemaakt.

Naast verse abrikozen komen er veel gedroogde abrikozen op de markt. Deze zijn te onderscheiden in zoete en zure. De zoete komen voornamelijk uit Turkije (dat 85% van de wereldproductie hiervan voor zijn rekening neemt), de meer zure uit Californië of Australië. Deze gedroogde abrikozen zijn erg lekker om zo te eten, maar ook in de keuken zijn ze een dankbaar product. Geweekt en gestoofd tot een compote zijn ze een heerlijk bij- of nagerecht, en ook is er een lekkere moes van te maken.
Het hoge gehalte aan kalium maakt het een geschikte vrucht voor lijders aan hoge bloeddruk, kalium gaat het bloeddrukverhogende effect van natrium tegen.

Enkele rassen zijn: (De verschillende abrikozen zijn niet gemakkelijk van elkaar te onderscheiden, het land van herkomst kan een indicatie zijn voor het ras).
Bergeron Frankrijk (Rhonedal), augustus, tamelijk groot, onregelmatig, oranjegeel, sappig en smakelijk.  Vers en verwerking.
Bredase – oud Nederlands ras, kleine gele vruchten, vast vruchtvlees, zoet. Goed geschikt voor verwerking.
Hongaarse gele – Hongarije, Duitsland, Oostenrijk, Italië, Griekenland, juli/augustus, goudgeel met lichte blos, stevig en zeer sappig, smakelijk vruchtvlees bij volledige rijping. Goed geschikt voor verwerking.
Imola royal (Reale d’Imola) – Italië (ook Spanje en Israël), juni/juli, groot en langgerekt, onregelmatig, oranjegeel met rode blos, sappig en zoet met uitgesproken aroma. Vers en verwerking.
Nancy – Frankrijk (ook Italië en Griekenland), oud ras, juni/juli, groot ovaalrond, sappig en smakelijk. Vers en verwerking.
Tirynthos – Griekenland, eind mei/juni, bleekgeel, stevig en smakelijk vruchtvlees. Verse consumptie, minder geschikt voor verwerking.
Tros oranje – vrij klein, geel met blos, vast vruchtvlees, zoete smaak. Goed geschikt voor verwerking.

De voedingswaarde van abrikozen is:
Verse abrikozen: eiwitten 1,4 gram, vetten 0,4 gram, koolhydraten 11,5 gram (wv. suikers 7,7 gram),
water  83,4 gram, vezels 2,3 gram, energiewaarde: 60 Kcal/252 Kjoule
Vitaminen: A  0,18 mg, B1 0,06 mg, B2 0,05 mg, B6 0,06 mg, B11 4 microgram, C 9 mg
Gedroogde abrikozen: eiwitten 5,0 gram, vetten 0,1 gram, koolhydraten 58,5 gram (wv. suikers 55,8 gram),
water  26,9 gram, vezels 8,5 gram, energiewaarde: 274 Kcal/1151 Kjoule
Vitaminen: A  0,18 mg, B1 0,17 mg. B2 0,12 mg. B6 0,17 mg, B11 7 migrogram, C 10 mg

Recepten met abrikozen: Gevulde abrikozen, suikerpruimpjes, pruimen zoet-en-zuur,

Bronnen:
Fruit uit alle windstreken
Wikipedia – abrikozen
Fruitbomennet
Voedingswaardetabel
Voedingcentrum- kalium

Dit weetje zit in:

Soort: fruit, plantaardig, steenvruchten